DNA prawdę powie – badania genetyczne drogą do zdrowia i dobrej kondycji

Masz postanowienie – chcę zacząć zdrowo się odżywiać i schudnąć. Przestajesz jeść na mieście, gotujesz w domu, stosujesz się do zaleceń dietetyka i często ćwiczysz, ale nie czujesz się najlepiej. Chociaż waga drgnęła, to jednak nie takiego efektu człowiek się spodziewał. Co robić i gdzie szukać pomocy?

Prawidłowy sposób żywienia polega na dostarczaniu do organizmu odpowiedniej ilość energii oraz wszystkich składników pokarmowych niezbędnych do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania. Przez zalecenia żywieniowe rozumiemy dokładne wytyczne dotyczące dziennego spożycia makroskładników, czyli białek, tłuszczów i węglowodanów, oraz mikroskładników – witamin i składników mineralnych.

Według wyników raportu DF Medica Polska „GENODIET” Piramida Zdrowego Odżywiania może mieć zastosowanie jedynie dla 52 proc. badanych pacjentów. Pozostali wymagają indywidualnej modyfikacji powszechnych wytycznych tak, aby dieta była dopasowana do specyficznych potrzeb organizmu. 

Właśnie dla takich osób rozwiązaniem mogą być badania genów w kontekście diety i zdrowego odżywiania. W DNA zapisane są informacje na temat koloru oczu i włosów, ale też podatności na różne choroby. Są w nim także wskazówki, które umiejętnie odczytane, powiedzą, jak się odżywiać, by cieszyć się zdrowiem i długim życiem. 

W badaniach DNA wykorzystuje się dwie nauki – nutrigenetykę i nutrigenomikę. Pierwsza z nich to nauka o badaniu wpływu genów na metabolizm i biodostępność składników odżywczych. Badania nutrigenetyczne potwierdzą lub zanegują nietolerancję glutenu czy laktozy. Natomiast nutrigenomika zajmuje się badaniem wpływu składników jedzenia na regulację ekspresji genów, które mogą warunkować stan zdrowia.  

Te nowoczesne badania, służące ochronie zdrowia, skupiają się na analizie relacji zachodzących między składnikami odżywczymi zawartymi w pożywieniu, a indywidualnymi cechami genetycznymi. Analizie poddawane są cechy dziedziczne i różnice genetyczne oraz ich potencjalny wpływ na funkcjonowanie organizmu. – Nie od dziś wiemy, że to, co jemy, ma wpływ na nasze zdrowie. Popularne hasło „jesteś tym, co jesz” w kontekście nutrigenetyki i badań genetycznych nabiera dodatkowego znaczenia. Do zdrowego funkcjonowania naszego organizmu w oparciu o dietę nie wystarczy już wiedza dietetyków czy lekarzy. Należy wykorzystać do tego osiągnięcia nutrigenomiki jako fundamentu do budowania indywidualnych planów leczenia dla każdego człowieka, bo każdy z nas jest z punktu widzenia genetyki niepowtarzalny – komentuje dr Tomasz Sobierajski, socjolog i autor książki „33 czytanki o komunikacji, czyli jak być dobrym lekarzem i nie zwariować”.

Analiza genetyczna pozwala określić, co powinniśmy jeść, a czego unikać oraz jaki plan dietetyczny stosować – ściśle dopasowany do potrzeb naszego organizmu, a wynikający z genetycznie uwarunkowanych zdolności metabolicznych. Możliwości organizmu do przetwarzania tłuszczów i węglowodanów uwzględniają profile żywieniowe. 

Wyniki badania DNA określa jeden z sześciu profili metabolicznych. Dzięki temu precyzyjnie i indywidualnie układa się lub modyfikuje sposób codziennego odżywiania zgodny z DNA. Dietetyk lub lekarz prowadzący będą wiedzieć, jaka dieta pozwoli osiągnąć i utrzymać prawidłową masę ciała oraz ułatwi uniknięcie efektu jo-jo. – Badanie profilu żywieniowego każdego pacjenta umożliwia indywidualne podejście do kwestii opracowania optymalnego sposobu żywienia. Jak bardzo trafne, na tle tych badań, okazuje się stwierdzenie, że „jeśli coś jest dla wszystkich, to tak naprawdę jest dla nikogo”. Stosowanie tych samych zaleceń żywieniowych w kontekście proporcji poszczególnych, kluczowych składników odżywczych według jednego schematu wydaje się być wyjątkowo nietrafione. Indywidualne skrojenie jadłospisu, zaleceń żywieniowych „na miarę” poszczególnych pacjentów daje pewność rezultatów – mówi Agnieszka Piskała, ekspert DF Medica Polska, diet coach certyfikowany przez Instytut Psychoimmunologii Wojciecha Eichelbergera.

Kto powinien wykonać badanie genów w kontekście diety? Złe samopoczucie, zmęczenie, brak utraty wagi mimo diety i ćwiczeń to pierwszy sygnał, że warto wykonać takie badanie. Powinny się mu poddać osoby, które chcą się zdrowo odżywiać, mają podwyższony poziom cholesterolu, często chorują na infekcje oraz choroby przewlekłe, np. na cukrzycę. Dobrze jest sięgnąć do rodzinnych historii i dowiedzieć się, czy były przypadki chorób nowotworowych, cukrzycy typu II, chorób neurodegeneracyjnych, zawałów serca lub innych chorób układu krążenia. Badanie DNA to także rozwiązanie dla osób, które marzą, aby zostać rodzicami, ale mają trudności z zajściem w ciążę. Przyszli rodzice również powinni zrobić takie badanie. W ten sposób zadbają o właściwy przebieg ciąży, a później o prawidłowy rozwój swojego dziecka od pierwszych dni jego życia. – Każdy człowiek ma zapisane w genach różne potencjalne zagrożenia. Na przykład ktoś może mieć genetyczną skłonność do nadwagi i otyłości. Dzięki badaniom genetycznym rodzice małego dziecka dowiadują się, że ich niemowlę ma taki zapis w genach i już na starcie wiedzą, że powinni zadbać o prawidłowe nawyki żywieniowe swojego dziecka i zachęcać je do ruchu. Nawyki żywieniowe kształtują się do trzeciego roku życia. Rodzice mają więc trzy lata, aby „zaprogramować” dziecku zasady prawidłowego żywienia, zapewniając mu tym samym zdrowie w przyszłości – mówi dr Aneta Górska-Kot, Ordynator Oddziału Pediatrii Szpitala Dziecięcego przy ul. Niekłańskiej w Warszawie.

Jedną z pierwszych firm w Polsce, która rozpowszechniła badania genetyczne w kontekście diety, prawidłowego żywienia oraz profilaktyki chorób dietozależnych jest DF Medica Polska. Firma propaguje i wykorzystuje nowoczesne badania służące ochronie zdrowia i stawia na indywidualnie dobraną dietę jako istotnego elementu, który minimalizuje ryzyko chorób dietozależnych i wspiera leczenie. Dzięki współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie, laboratorium NGB w Lodi we Włoszech, konsorcjum naukowo-badawczym Sannio-Tech oraz gronu ekspertów z dziedziny nutrigenetyki i nutrigenomiki, badania są wysokiej jakości, bezpieczne i wiarygodne.

Badania DNA to inwestycja w zdrowie i kondycję fizyczną. Wykonana analiza genetyczna jest podstawą dla zdrowego trybu życia przez długie lata.  

Artykuł powstał przy współpracy z DF Medica Polska.
Zdjęcie pochodzi ze strony internetowej DF Medica Polska.